Της Μαρίας Νεγρεπόντη-Δελιβάνη Είναι δυνατές πολλές αναγνώσεις για την, όντως, πραξικοπηματική αυτή ανατροπή της βούλησης της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού, που εκτελέστηκε σε ελάχιστο χρόνο, δηλαδή ανάμεσα στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου και στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου. Καμία, όμως, από αυτές τις αναγνώσεις είναι σε θέση να ερμηνεύσει με τρόπο ικανοποιητικό το τι ακριβώς συνέβη στον εκλογικό αυτόν ανεμοστρόβιλο, που σίγουρα δεν έχει προηγούμενο. Και, ενώ, φαινομενικά, η διεξαγωγή των εκλογών έγινε με δημοκρατικό τρόπο, και ενώ δεν διαπιστώθηκε βία και νοθεία, ωστόσο το μεγάλο θύμα εκλογών και δημοψηφίσματος είναι, ακριβώς, ο τρόπος που εφαρμόζεται η ίδια η δημοκρατία στην Ευρώπη και κατ’επέκταση και στην Ελλάδα. Πρόκειται, αναμφίβολα, για βιασμό της δημοκρατίας, αυτή η παρανοϊκή ανατροπή από το 63% του ΟΧΙ του δημοψηφίσματος, στα μνημόνια και στη λιτότητα, στο 70% περίπου σε ΝΑΙ σε όλα των εκλογών. Ένας βιασμός, που υλοποιήθηκε με αδίστακτους τρόπους, από τους εταίρους/δανειστές, που προφανώς δεν είχε το σθένος να τον αντικρούσει ο έλληνας πρωθυπουργός, και που κατόρθωσε, τελικά, να επιβάλλει στην βούληση της πλειοψηφίας, τη θέληση της ολιγαρχίας. Πέρα, λοιπόν, από τις πολλές δυνατές αναγνώσεις του αποτελέσματος των τελευταίων εκλογών, ένα είναι το σίγουρο συμπέρασμα: ότι, δηλαδή αυτές οι εκλογές κρίθηκαν απαραίτητες, και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες, προκειμένου να εξαφανιστεί το 63% του ΟΧΙ στη λιτότητα και στα μνημόνια και να μεταλλαχθεί σε ΝΑΙ. Όσο για την αξιοπιστία των μέσων πρόβλεψης του εκλογικού αποτελέσματος, δηλαδή τις 45 δημοσκοπήσεις που προηγήθηκαν των εκλογών, θα αρκεστώ απλώς στο: « no comments”, και το ίδιο ισχύει και για τις αντίστοιχες δημοσκοπήσεις του δημοψηφίσματος.
θα προσπαθήσω να ρίξω κάποιο φως σε αυτά τα φαντάσματα του ΟΧΙ και του ΝΑΙ, και να επιχειρήσω να διερευνήσω τα αίτια και τις προεκτάσεις τους.
Α. Υποθέσεις για το πώς το ΟΧΙ έγινε ΝΑΙ
Μόνο με υποθέσεις μπορεί να προσεγγιστεί αυτό το μυστήριο της μετάλλαξης από το ΟΧΙ στο ΝΑΙ. Το τι ακριβώς συνέβη, ίσως, δεν φανερωθεί ποτέ, εκτός αν, σε κάποιο μελλοντικό χρόνο έρθει στο φως από αποκαλύψεις και σχετικές έρευνες, κάποιων Assange και/ή Snowden.
Η εκκίνηση του τελευταίου αυτού ελληνικού δράματος είναι η απροκάλυπτη οργή, με την οποίαν οι εταίροι μας υποδέχθηκαν το 63% του ΟΧΙ στο δημοψήφισμα. Το εξέλαβαν, και ορθώς, ως άρνηση συνέχισης αυτής της θλιβερής πολιτικής λιτότητας, που επιβάλλει το ευρωπαϊκό ιερατείο στα κράτη-μέλη, σε αντίθεση με τη θέληση της συντριπτικής πλειοψηφίας των λαών τους, όπως δείχνουν όλες οι σχετικές δημοσκοπήσεις των τελευταίων ετών. Αυτό, ωστόσο, το τόσο ζωτικό θέμα καταρράκωσης της δημοκρατίας στους κόλπους της ΕΕ., ουδέποτε αποτέλεσε αντικείμενο σοβαρής συζήτησης και προβληματισμού. Αντιθέτως, οι εκεί επικεφαλής αγνοούν προκλητικά και το αναμφισβήτητο γεγονός ότι δεν υπάρχει προηγούμενο οικονομίας που να πήγε καλά χάρη στην εφαρμογή μακρόχρονης και στραγγαλιστικής πολιτικής λιτότητας. Το υπερήφανο, συνεπώς, ελληνικό ΟΧΙ του δημοψηφίσματος ήταν ένα βαρύτατο πλήγμα στο γόητρο των εταίρων/δανειστών, και αποτελούσε ένα επικίνδυνο παράδειγμα στην υπόλοιπη Ευρώπη. Γι’ αυτό και έπρεπε να εξανεμιστεί, με κάθε μέσο και όσο πιο γρήγορα γινόταν. Οι εκλογές express έδειχναν να είναι ο από μηχανής Θεός. Στο ενδιάμεσο, συνεπώς, διάστημα των 75 ημερών που μεσολάβησε ανάμεσα στο δημοψήφισμα και στις εκλογές, είχαν να γίνουν πολλά, πάρα πολλά, έτσι που το ΟΧΙ να μετατραπεί με μεθόδους, περίπου μαύρης μαγείας, σε ΝΑΙ.
Σε ανάλογες περιπτώσεις, είθισται να γίνεται προσφυγή στο βαρύ πυροβολικό, που είναι η εστίαση στο σκοτεινό και απειλητικό GREXIT. Αυτό, ακριβώς επιστρατεύθηκε, για ακόμη μια φορά, εσπευσμένως, προκειμένου να πείσει τους Έλληνες ότι δεν έχουν εναλλακτική λύση, εκτός μνημονίων, και άρα πρέπει να τα ψηφίσουν, ει δυνατόν, σε ποσοστό που να πλησιάζει το 100%. Διότι, μόνον έτσι θα μπορούσε, φαινομενικά πάντοτε, να ακυρωθεί το 63% του ΟΧΙ. Είναι, ωστόσο, δυσεξήγητο το πώς η απατηλή και από πολλές πλευρές φαιδρή αυτή εμφάνιση του GREXIT/Αρμαγεδδών, επιβάλλεται και επικρατεί, σε πείσμα της παντελώς ανύπαρκτης βάσης της, δεδομένου ότι η είσοδος χώρας στην Ευρωζώνη είναι οριστική και χωρίς τη δυνατότητα εξόδου από αυτήν. Το χειρότερο, όμως, είναι ότι η χρόνια και τρομοκρατική εκστρατεία, που μεθοδικά επιτελείται από το σύνολο σχεδόν των ΜΜΕ για ένα τιμωρητικό GREXIT, που θα έπρεπε να αποφευχθεί με κάθε θυσία, δεν αφήνει περιθώρια για ένα λυτρωτικό GREXIT, που θα έδινε λύση στο ελληνικό αδιέξοδο, αν ήταν συντονισμένο και ελληνικής προσέλευσης.
Και έτσι, όμως, οι Έλληνες, όσο και αν έτρεμαν τον δήθεν Αρμαγεδδών του GREXIT, θα ήταν ωστόσο εξαιρετικά απίθανο να έδιναν τόσο εκπληκτικά υψηλό ποσοστό ψήφων στο τρίτο μνημόνιο, που εκπροσωπούσε τη χαριστική τους βολή, αν ο χαρισματικός τους Πρωθυπουργός δεν έκανε τη γνωστή στροφή των 180ο. Τη στροφή, που τον μετέτρεψε ξαφνικά από πολέμιο των μνημονίων και της λιτότητας, σε ένθερμο υποστηρικτή τους. Και οι εταίροι μας, φυσικά, εκμεταλλεύτηκαν την έντονη ακτινοβολία που εκπέμπει ο κ. Τσίπρας, για να επιβάλλουν για ακόμη μια φορά τα εγκληματικά τους μέτρα, πιο απάνθρωπα από όλα τα προηγούμενα, σε μια Ελλάδα που ασφυκτιά από εσκεμμένη έλλειψη ρευστότητας και που αργοπεθαίνει.
Β. Αναπάντητα ερωτήματα και απορίες
Υπάρχουν, βέβαια, πολλά που χρειάζεται να διευκρινιστούν. Το πρώτο ερώτημα, που θα έπρεπε εδώ να απαντηθεί είναι το πώς και το γιατί ο κ. Τσίπρας αποφάσισε να γίνει μνημονιακός, από μαχόμενος εχθρός των μνημονίων. Ερώτημα βασανιστικό, και με καταιγιστικές συνέπειες, εφόσον με την ανεξήγητη αυτή στροφή του ο κ. Τσίπρας διέλυσε, ουσιαστικά, τον ΣΥΡΙΖΑ, και πρόδωσε εκείνους από τους συναγωνιστές του, που παρέμειναν συνεπείς και πιστοί στις βασικές αρχές του κόμματος. Ακόμη, αυτή η ξαφνική και πλήρης υποταγή του κ. Τσίπρα στα μνημόνια, σκόρπισε την απελπισία και έσβησε τις ελπίδες όσων πίστευαν ότι η Ευρώπη της λιτότητας, της ανεργίας και των ανισοτήτων, θα μπορούσε να μεταλλαχθεί σε δημοκρατική ένωση των λαών της.
Τι μπορεί, λοιπόν να συνέβη;
1) Φοβήθηκε ο κ Τσίπρας αυτήν την, κενού περιεχομένου, απειλή για GREXIT; Πείστηκε και ο ίδιος από τις απατηλές σειρήνες, ότι δεν υπάρχει ζωή έξω από την Ευρωζώνη;
Θεωρώ, καταρχήν, απίθανες αυτές τις εκδοχές, ως ερμηνείες για την, οπωσδήποτε, ανεξήγητη συμπεριφορά του κ. Τσίπρα. Και τούτο, επειδή ο έλληνας πρωθυπουργός ήταν πλαισιωμένος από ορισμένους σοβαρούς οικονομολόγους, που ήταν απίθανο να υποκύψουν, με τόση μάλιστα ευκολία, στην τόσο φθηνή αυτή προπαγάνδα εναντίον του εθνικού νομίσματος. Αλλά, και επιπλέον, ήταν ευρέως γνωστά πολυάριθμα άρθρα και σχετικές απόψεις γνωστών ξένων οικονομολόγων, που υποστήριζαν, χωρίς ενδοιασμούς, ότι μια νέα δραχμή θα ήταν η μοναδική λύση για την Ελλάδα.
2) Αλλά, πάλι, μήπως ο έλληνας πρωθυπουργός πείστηκε, έστω και με τόσο μεγάλη καθυστέρηση, ότι ήταν λάθος που τόσα χρόνια δήλωνε λάβρος εναντίον των μνημονίων και της λιτότητας; Μήπως, τελικά, ο κ. Τσίπρας συνειδητοποίησε ότι ήταν θύμα εσφαλμένων επιλογών, και ότι τώρα που ανάνηψε και που είδε το φως το αληθινό έγινε μνημονιακός;
Κρίνω ως, ακόμη, πιο απορριπτέα μια τέτοια υπόθεση, σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη, για τον απλό λόγο ότι ο κ. Τσίπρας δεν ήταν απών, αλλά παρών στο δράμα της προοδευτικής εξαθλίωσης της Ελλάδας, στα έξη περίπου χρόνια εφαρμογής των μνημονίων. Και, εξάλλου, στο κρίσιμο αυτό διάστημα εφαρμογής των μνημονίων είδαν το φως της δημοσιότητας αρκετές επίσημες ομολογίες και mea culpa, σχετικά με την παντελώς εσφαλμένη βάση των ελληνικών προγραμμάτων, ενώ παράλληλα σημαντική μερίδα του ξένου Τύπου καυτηρίαζε ανελλιπώς τον αδιέξοδο και τον καταστρεπτικό χαρακτήρα των μνημονίων.
3) Μήπως, τέλος, εκεί, στα ξένα, και προς το τέλος των διαπραγματεύσεων, που επί εβδομάδες δεν οδηγούσαν πουθενά, ο έλληνας πρωθυπουργός, για να στέρξει να υποκύψει στις εντολές των εταίρων/δανειστών, απειλήθηκε από αυτούς, με έλευση τρομακτικών σεναρίων για το μέλλον της Ελλάδας; Και, ύστερα από πολλούς δισταγμούς, ο κ. Τσίπρας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι κίνδυνοι που απειλούν τους Έλληνες είναι μεγαλύτεροι, σε σύγκριση με τους αντίστοιχους της υποταγής στο τρίτο μνημόνιο;
Αυτή η υπόθεση φαίνεται να είναι η πιο πιθανή. Αλλά, ωστόσο, παραμένει βασανιστικά αναπάντητο το γιατί ο λαοπρόβλητος πρωθυπουργός μας δεν έσπευσε να επιστρέψει στην Ελλάδα, να καλέσει το λαό στους δρόμους και στις πλατείες, και να του εκθέσει με κάθε δυνατή λεπτομέρεια τη σκαιή συμπεριφορά των εταίρων μας, ζητώντας από αυτόν να καθοδηγήσει, εφεξής, το βηματισμό του. Μα, θα πουν μερικοί: «τι αφέλεια»! Έτσι θα κινδύνευε η ζωή του ίδιου του κ. Τσίπρα και η ζωή των δικών του. Πως, λοιπόν, θα μπορούσε να επιλέξει μια τέτοια ακραία λύση;
Δεν μπορεί, πράγματι, να αποκλειστεί ένας τέτοιος κίνδυνος. Αλλά όμως και σε αυτήν την περίπτωση, θα ήταν ηθικά απαράδεκτη η εν ψυχρώ απόφαση τού να θυσιαστεί ένας ολόκληρος λαός, και να οδηγηθεί σε εξαφάνιση για δεκαετίες. Θα έπρεπε, και δεν θα ήταν δύσκολο, να αναζητηθεί κάποια άλλη λύση, όπως αυτή της παραίτησης, που όχι μόνον θα απάλλασσε τον κ. Πρωθυπουργό από τις Ερινύες, που θα τον ακολουθούν μια ολόκληρη ζωή, αλλά και θα τον ηρωοποιούσε. Ενώ, τώρα…..
Υπάρχουν, βέβαια, και άλλες εκδοχές για την ερμηνεία αυτής της απογοητευτικής συμπεριφοράς του κ. Τσίπρα, που, ωστόσο, κρίνω προτιμότερο να μην τις αναφέρω, εφόσον, ακόμη και στο χείλος της αβύσσου, είναι απαραίτητο να πιστεύουμε σε ιδανικά.
Γ. Το πολιτικό σκηνικό της νέας μνημονιακής Ελλάδας
Η Ελλάδα, μετά την 20η Σεπτεμβρίου, έγινε μια χώρα εκπληκτική που, ουσιαστικά, στερείται αντιπολίτευσης, καθώς όλα σχεδόν τα κόμματα, που εισήλθαν στη Βουλή ορκίζονται στο όνομα των μνημονίων. Η παρουσία του ΚΚΕ, εντός της Βουλής, δεν μεταβάλλει το «συναινετικά αρμονικό» αυτό τοπίο, εφόσον το ΚΚΕ δεν είναι απλώς εναντίον των μνημονίων, αλλά συλλήβδην εναντίον του καπιταλισμού και, επομένως, αρνείται να συζητήσει για ότι εκλαμβάνει ως λεπτομέρειες. Στη Βουλή, λοιπόν, προβλέπεται ότι εφεξής, τα εκεί πολιτικά κόμματα (εκτός βέβαια του ΚΚΕ) θα ανταγωνίζονται, αναμεταξύ τους, για το πόσο πιστά ερμηνεύουν, το καθένα από αυτά, την πεμπτουσία των μνημονίων και για το πόσο πασκίζουν να τα εφαρμόζουν «υπέρ των ασθενέστερων». Έτσι, τα σχετικά νομοσχέδια θα περνούν γρήγορα, και χωρίς τριβές από τη Βουλή. Απλοποιούνται τα πράγματα., τουλάχιστον μέχρις ότου αποδειχθεί ότι τίποτε δεν προχωρεί…. κάτι που δεν πρόκειται να αργήσει.
Η βασικότερη διαπίστωση, που θα μπορούσε να γίνει, σχετικά με τις τελευταίες καταιγιστικές εξελίξεις, είναι η σαρωτική νίκη της Τρόϊκας, που κατόρθωσε να εξαλείψει κάθε ίχνος μνημονιακής αντίρρησης. Και δυστυχώς, όταν αναφερόμαστε στην Τρόϊκα, γνωρίζουμε ότι οι αποφάσεις της υπαγορεύονται, κατά το συντριπτικό τους ποσοστό, από τη Γερμανία και, ειδικότερα από τον ΥΠΟΙΚ της. Να αναφερθώ, με την ευκαιρία αυτήν, σε ένα νέο ένα νέο επιχείρημα, που μπορεί ίσως να ερμηνεύσει την ουσιαστική άρνηση των εταίρων μας, να δώσουν οριστική λύση στο ελληνικό πρόβλημα. Με βάση σχετικές έρευνες αποδεικνύεται ότι η πρόκληση ανησυχιών και απειλών για GREXIT, έχει προσθέσει από την αρχή της κρίσης, κέρδη για τη Γερμανία της τάξης των 100.000Ε δισεκατομμυρίων (εκτός, βεβαίως, αυτών που η Γερμανία εξασφαλίζει από τη διαφορά του επιτοκίου δανεισμού της ίδιας στις αγορές, και των υπολοίπων κρατών-μελών της ευρωζώνης, κυρίως του ευρωπαϊκού Νότου), διότι τα κεφάλαια εισρέουν στη Γερμανία, αναζητώντας ασφαλή τοποθέτηση. Κατά τα άλλα, αν κρίνει κανείς από τις συνεχείς προτροπές των δανειστών προς την Ελλάδα, περί της υποχρέωσης αυστηρής τήρησης των ανειλημμένων υποχρεώσεών της, προκύπτει ότι είναι ανήσυχοι για την έκβαση του 3ου μνημονίου, έχοντας προφανώς συνειδητοποιήσει τις σχεδόν ανυπέρβλητες δυσκολίες υλοποίησης των αξιώσεών τους.
Έχουμε, λοιπόν, τη νεοσύστατη ελληνική Βουλή, στην οποίαν Κυβέρνηση και οιονεί αντιπολίτευση φαίνεται να συμπίπτουν, απολύτως, στο ότι το 3ο Μνημόνιο:
· Είναι μονόδρομος.
· Θα μας «σώσει», χάρις στις μεταρρυθμίσεις, που έπρεπε οπωσδήποτε να είχαμε κάνει εδώ και καιρό όπως, ανάμεσα και σε άλλες, μαζικές απολύσεις, σταδιακή εξαφάνιση του «κακού δημόσιου τομέα», επιβολή φορολογικών επιβαρύνσεων, που θα αποτελειώσουν και τους ελάχιστους εκείνους παραγωγικούς τομείς, που ακόμη λειτουργούν, και θα απενεργοποιήσουν το σύνολο των αναπτυξιακών ροπών της οικονομίας, κατασχέσεις των καταθέσεων οφειλετών άνω των 1000Ε, γενικό ξεπούλημα της Ελλάδας, φορομπηχτική πολιτική και πολλά ανάλογα. Υπάρχουν, ασφαλώς, και μεταρρυθμίσεις, που θα ήταν ευχής έργον να υλοποιηθούν, όπως η πάταξη της φοροδιαφυγής, σε συνδυασμό με δικαιότερο φορολογικό σύστημα ή ο περιορισμός της διαφθοράς. Μόνο, που δεν είναι τόσο εύκολο να προσεγγιστούν αυτοί οι στόχοι, αν λάβω υπόψη ότι δικά μου βιβλία και άρθρα της δεκαετίας του ’80 επικεντρώνονται ακριβώς σε αυτά τα ίδια προβλήματα, και αν προσθέσω ακόμη ότι πολλές κυβερνήσεις από τότε, προσπάθησαν σκληρά να τα εξαλείψουν. Η παρατήρησή μου, σχετικά, είναι ότι είναι λάθος, και μάλιστα άκρως επικίνδυνο, να εξαρτάται η επιβίωση της Ελλάδας, σε τόσο μεγάλο βαθμό, από την έκβαση στόχων τόσο απελπιστικά επισφαλών. Έχω την αίσθηση ότι, κακώς, αποδίδονται στις «μεταρρυθμίσεις» μαγικές ιδιότητες που, σαφέστατα, δεν διαθέτουν, ιδίως που ουδέποτε έχει διασαφηνιστεί ποιες ακριβώς είναι αυτές οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, εκτός βέβαια των γνωστών, που διαλύουν το κράτος πρόνοιας, ζουγκλοποιούν την αγορά εργασίας και ξεπουλούν την Ελλάδα, για λόγους ιδεολογίας. Και, βέβαια, να υπενθυμίσω κάτι που πολύ συχνά λησμονείται, ότι δηλαδή οι μεταρρυθμίσεις ανήκουν σε μεταβολές του οικονομικού σκηνικού, που υπάγονται στην πολύ μακροχρόνια περίοδο, ενώ οι συνέπειές τους, που πάντοτε κινδυνεύουν να είναι διαφορετικές από τις προγραμματισμένες, εμφανίζονται με μεγάλη βραδύτητα .
· Θα προκαλέσει ανεργία, που θα προσθέσει 150.000-200.000 ανέργους, στα επόμενα δύο χρόνια, στους ήδη υπάρχοντες. Αλλά, η μνημονιακή μας κυβέρνηση δεν φαίνεται να πτοείται καθώς, όπως όλα δείχνουν, έχει υιοθετήσει τη σχετική νεοφιλελεύθερη θεώρηση, που όπως είναι γνωστό υποστηρίζει ότι «οι άνεργοι αρνούνται να εργαστούν με τον μισθό που επικρατεί στην αγορά, γιατί απαιτούν μεγαλύτερο».
· Θα εντείνει την πτώση των κρατικών εσόδων, εξαιτίας της συνεχιζόμενης μείωσης των κάθε μορφής εισοδημάτων. Η λύση για τη μνημονιακή Κυβέρνηση φαίνεται να είναι η αγωνιώδης αναζήτηση «ισοδυνάμων». Να σημειωθεί ότι η απόδοση τέτοιας σημασίας σε «ισοδύναμα», αποτελεί «πρωτοτυπία» των τελευταίων κυβερνήσεων, καθώς είναι γνωστό ότι οι υφεσιακές επιπτώσεις των μέτρων διαχέονται σε ολόκληρη την οικονομία, και άρα η σχετική αγωνία γύρω από τα «ισοδύναμα» είναι δραστηριότητα που ισοδυναμεί με «αναζήτηση ψύλλων σε άχυρα». Γι’ αυτό, άλλωστε και αφήνει παγερά αδιάφορη την Τρόϊκα. Σε αυτήν τη φάση, πάντως, η ουσιαστική κατάσχεση της κινητής και ακίνητης περιουσίας των πολιτών, μέσω δυσθεώρητων φόρων, δείχνει να έχει επιλεγεί ως το προτιμότερο «ισοδύναμο».
· Θα εξαφανίσει τη μεσαία τάξη, που είναι η ραχοκοκαλιά κάθε οικονομίας και η πηγή των φορέων της ανάπτυξης.
· Θα κατεδαφίσει το κράτος πρόνοιας. Αλλά, και εδώ, η μνημονιακή Κυβέρνηση δεν φαίνεται να ανησυχεί, εφόσον αυτό, «κάλλιστα» μπορεί να έχει ως «ισοδύναμο» την ιδιωτική ασφάλιση.
· Θα καθηλώσει την οικονομία σε μόνιμη ύφεση και αντιπληθωρισμό, και η κατάσταση θα καταστεί μη αντιστρέψιμη. .
Οι εξελίξεις και οι προβλέψεις αυτές δεν είναι, ασφαλώς, ευχάριστες, αλλά Κυβέρνηση και αντιπολίτευση είναι αποφασισμένες να θυσιάσουν τα πάντα, με μοναδικό αντάλλαγμα, την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ. Και γι’ αυτό η νέα μνημονιακή Κυβέρνηση τορπιλίζει κάθε συζήτηση για εθνικό νόμισμα. Το αποκρούει με βδελυγμία, αλλά, ταυτόχρονα, παραβλέπει το πόσο άρρωστο είναι το κοινό νόμισμα, το πόσο τραγικές επιπτώσεις είχε η εφαρμογή του στην Ευρώπη, το πόσο κινδυνεύει με αυτοδιάλυση, στην επόμενη κρίση που φαίνεται να είναι κινεζικής προέλευσης, αλλά και την εξαφάνιση παραδοσιακών ελληνικών προϊόντων, αλλά και την υποχώρηση της έστω χαμηλής, αλλά ανεκτής ελληνικής ανταγωνιστικότητας.
Όλα δείχνουν ότι Κυβέρνηση, και σε μικρότερο βαθμό η αντιπολίτευση, έχουν επικεντρωθεί στην αναμονή μιας ευνοϊκής αντιμετώπισης του χρέους, από τους εταίρους, που θα το καθιστούσε βιώσιμο. Και φαίνεται να πιστεύουν ότι όσο περισσότερες υποχωρήσεις κάνουν, όσο περισσότερες ταπεινώσεις δέχονται, τόσο αυξάνουν οι πιθανότητες μιας φαντασμαγορικής μείωσης του χρέους.
Ως Ελληνίδα, εύχομαι οι προσμονές αυτές να μην αποδειχθούν φρούδες. Αλλά, ως οικονομολόγος ή και ως απλός πολίτης που παρακολουθεί τις εξελίξεις, δίνω ελαχιστότατες πιθανότητες για ουσιαστικό κούρεμα του χρέους, συνοπτικά για τρεις λόγους: πρώτον, επειδή θα ενθαρρυνθούν χώρες του Νότου με πολύ μεγαλύτερο χρέος του ελληνικού, να απαιτήσουν την ίδια μεταχείριση, δεύτερον, επειδή οι Γερμανοί κυρίως, αλλά όχι μόνο, άφηναν όλα αυτά τα χρόνια να εννοηθεί ότι τα δισεκατομμύρια της βοήθειας προς την Ελλάδα δήθεν πήγαιναν για την καλοπέραση του λαού και είναι δύσκολο τώρα, να ζητήσουν «κούρεμα», αλλά και τρίτον επειδή η συνέχιση αυτής της άρρωστης κατάσταση, στην Ελλάδα, βολεύει πολλούς και από πολλές απόψεις.
Δ. Ναι, αλλά το 3ου Μνημόνιο είναι ανεφάρμοστο
Εύλογη, είναι η απορία για το πώς μπορεί σοβαρά να πιστεύουν, εταίροι/δανειστές, αλλά και έλληνες κυβερνητικοί, ότι αυτό το 3ο Μνημόνιο έχει, έστω και την ελάχιστη πιθανότητα, να εφαρμοστεί.. Στο εγγύς παρελθόν είχα κάνει ορισμένες διαπιστώσεις, σχετικά με τον ανεφάρμοστο χαρακτήρα του προγράμματος ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης, και δυστυχώς είχα απόλυτο δίκαιο. Για το 3ο μνημόνιο, αν και με πρόλαβαν άλλοι, κυρίως, ξένοι οικονομολόγοι, που αποφαίνονται ότι αυτό θα αποτύχει, θα επαναλάβω την ίδια γενική διαπίστωση, δηλαδή ότι δεν έχει πιθανότητες επιτυχίας (διαπίστωση, που άλλωστε θεωρώ αυταπόδεικτη). Και να διευκρινίσω τι εννοώ:
Αν ο στόχος του 3ου μνημονίου είναι η ολοκληρωτική καταστροφή της Ελλάδας και η εξαφάνισή της για δεκαετίες από την κατηγορία των κυρίαρχων εθνών, το μνημόνιο θα έχει πλήρη επιτυχία. Αν, όμως, πρόκειται για τη σωτηρία της χώρας, το 3ο μνημόνιο θα αποτύχει παταγωδώς, και απλώς θα συμπληρώσει το έργο των δύο προηγούμενων, με ταχύτερους τώρα ρυθμούς.
Να συνοψίσω το γιατί, συμπληρώνοντας όσα σχετικά ανάφερα παραπάνω, από Γ:
*Σε οικονομία στην οποία τα εισοδήματα έχουν, κατά μέσον όρο, μειωθεί κατά 40% από την αρχή της κρίσης, και στην οποίαν το ΑΕΠ απώλεσε 26%, ενώ μειώσεις και απώλειες προβλέπεται ότι θα συνεχιστούν δριμύτερες με το 3ο μνημόνιο, είναι καθαρή ουτοπία η αναμονή αύξησης των δημοσίων εσόδων.. Ήδη λειτουργεί ο "φαύλος κύκλος", καθώς οι περικοπές δαπανών επιφέρουν μεγαλύτερη συρρίκνωση στην οικονομία από εκείνη που θα υπήρχε χωρίς αυτά τα μέτρα.
Η μοναδική, αλλά όχι αρκετή πηγή αυτών των προβλεπόμενων αυξήσεων είναι οι κατασχέσεις κινητής και ακίνητης περιουσίας, που αν δεν διακοπεί ο κατήφορος θα γίνουν αναπόφευκτες.. Συνοπτικά, η αύξηση των φορολογικών συντελεστών, σε επίπεδα «φορομπηχτικά», όχι μόνον δεν είναι λύση, αλλά ενισχύει το πρόβλημα, σε οικονομία που επί έξη χρόνια καταρρέει σταδιακά.
*Σε οικονομία, όπως η ελληνική, όπου η ενεργός ζήτηση καταποντίζεται τα τελευταία έξη χρόνια, ακολουθώντας την πτώση των εισοδημάτων, των οποίων οι αρνητικοί ρυθμοί θα επιταχυνθούν, υπό την επίδραση της χαριστικής βολής στους τελευταίους τομείς δραστηριότητας, που στέκονται ακόμη όρθιοι,. Αυτοί είναι κατεξοχήν ο τουρισμός, η γεωργία, και σε οριακό βαθμό η οικοδομή, αλλά και το σύνολο των μικρομεσαίων. Πως, με τις συνθήκες αυτές, να δικαιολογείται ελπίδα ανόρθωσης;
*Σε οικονομία, όπως η ελληνική, που υπέστη επί έξη χρόνια μια στραγγαλιστική λιτότητα, προκειμένου να ικανοποιήσει τις ιδεολογικές εμμονές των Γερμανών, και στην οποία η ρευστότητα δίνεται με το σταγονόμετρο, αποτελεί άσκηση επί χάρτου ο προγραμματισμός ενθάρρυνσης των επενδύσεων. Τι επενδύσεις, οι οποίες θα παράγουν τι και για ποιόν, σε οικονομία με καταρρέουσα την ενεργό ζήτηση;
* Υπάρχουν ελπίδες και για προσέλκυση ξένων επενδύσεων….υποστηρίζεται από την μνημονιακή κυβέρνηση, ενώ μας εγκαταλείπουν σωρηδόν οι δικές μας επιχειρήσεις! Τι να πει, λοιπόν, κανείς για όσους μπορεί να πιστεύουν ή να ελπίζουν ότι η Ελλάδα, από το νεκροκρέβατό της θα υποδέχεται ξένες επενδύσεις. Γέλασαν στην Washington με την σχετική ερώτηση του κ. Clinton στον Πρωθυπουργό μας, και ήταν αίσχος αυτή η συλλογική ειρωνεία, για την άθλια κατάσταση της οικονομίας μας, που ονειρεύεται να προσελκύσει ξένους επενδυτές (εκτός, βέβαια, από κερδοσκόπους). Δυστυχώς….ήταν δικαιολογημένη.
*Ανάπτυξη, λοιπόν! Ποια ανάπτυξη; Πως μπορεί σοβαρά να ελπίζει κανείς σε ΑΝΑΠΤΥΞΗ; Εκτός, αν εννοούμε «ανάπτυξη» αυτήν των ημερών της προηγούμενης Κυβέρνησης, κατώτερης του 1%, πολύ κοντά σε στατιστικό λάθος, και εμφανιζόμενης, και εξαφανιζόμενης, δίκη φαντάσματος. Μια τέτοια «μορφή ανάπτυξης», πιθανόν, να ξαναφανεί και επί των ημερών της νέας μνημονιακής Κυβέρνησης. Να κάνω, όμως, εδώ ξεκάθαρο κάτι που είναι γνωστό στους οικονομολόγους. Σε οικονομία, με τα χαρακτηριστικά της καταστραμμένης ελληνικής οικονομίας των έξη τελευταίων ετών, ανάπτυξη δεν νοείται κάτω από τουλάχιστον 3.5% ετησίως.
*Περιττό να προχωρήσω στην κατάσταση της υγείας, της παιδείας, του συνόλου του κράτους πρόνοιας που θα επιδεινωθεί οικτρά.
*Δεν αναφέρθηκα και στους αρνητικούς πολλαπλασιαστές, που λειτουργούν και θα λειτουργήσουν με ξέφρενους ρυθμούς, με την έναρξη εφαρμογής του 3ου μνημονίου, κάνοντας την ανάπτυξη όνειρο θερινής νυκτός.
Και ερωτάται, με αυτές τις συνθήκες, τι μπορεί να επιδιώκει ή να ελπίζει ο κ. Πρωθυπουργός και το κυβερνητικό του επιτελείο, έχοντας επικρατήσει στις εκλογές, με τους τρόπους που επικράτησε, και κυβερνώντας την Ελλάδα, κάτω από τις αδιέξοδα και χωρίς προοπτικές; Και ερωτάται, ακόμη, πως σοβαροί άνθρωπο και ίσως και καλοί επιστήμονες έχουν αποδεχθεί αυτό το Σισύφειο έργο;
Πως, αλήθεια, δεν έγινε ξεκάθαρο σε όλους τους αρμόδιους, ότι παραμένοντας στο περιβάλλον αυτό, έχουμε επιλέξει τον αργό, τον σίγουρο και τον επίπονο εθνικό θάνατο; Από τον οποίον δεν θα μας γλυτώσει ούτε η ΕΕ, αλλά ούτε και το ευρώ. Μόνον εμείς οι ίδιοι, με διαφορετικές επιλογές, μπορούμε να σταματήσουμε τον κατήφορο. Και όσοι φοβούνται ότι κάποιες άλλες λύσεις κινδυνεύουν να μας πάνε δεκαετίες πίσω, ας αναλογιστούν, επιτέλους, ότι οι παρούσες επιλογές μας, μάς πέταξαν ήδη σε βιοτικά επίπεδα προηγουμένων δεκαετιών, ενώ το νέο μνημόνιο, είναι βέβαιο πως θα επιταχύνει τον προς το παρελθόν κατήφορο. Γιατί, λοιπόν, να μη δοκιμάσουμε το εθνικό μας νόμισμα, πριν το ευρώ μας οδεύσει στο κατοχικό 1941;
Και ως γενικό συμπέρασμα, πιστεύω ότι εξυπακούεται πως, το σβήσιμο του 63% του ΟΧΙ, δεν είναι πραγματικό ούτε διαρκές, αλλά τεχνητό και γι αυτό παροδικό. Θα επανέλθει, σίγουρα, μαζί με τις ανείπωτες καταστροφές που φέρνει το 3ο μνημόνιο, εξαφανίζοντας οριστικά το 70% του ΝΑΙ..
marianegreponti-delivanis.blogspot.gr
Γίνετε μέλη στη σελίδα μας στο Facebook: https://www.facebook.com/123kyklopas
http://kyklwpas.blogspot.gr/
.jpg)
0 Σχόλια